Tuy là loài cỏ mọc dại nhưng cỏ mần trầu lại mang trong nó những công dụng ít ai biết đến đối với sức khỏe.Không chỉ người riêng Việt Nam chuộngcác bài thuốc dân gian từ cỏ mần trầu mà nhiều nước khác ở khu vực Á châu và Nam Mỹ cũng ưa dùng loại cây này để trị bệnh.

Đặc điểm cây cỏ mần trầu

Cỏ mần trầu hay còn có tên gọi khác là cỏ vườn trầu, ngưu tâm thảo, thanh tâm thảo,…tên khoa học là Eleusine Sindica, thuộc họ Lúa. Mần trầu là loại cây thảo sống hằng năm, cao 15-90cm, có rễ mọc khỏe, thân bò dài ở gốc, phân nhánh, sau mọc thẳng đứng thành bụi. Lá cây mọc so le, hình dải nhọn. Cụm hoa là bông xẻ ngón có 5-7 nhánh dài mọc tỏa tròn đều ở đầu cuống chung và có 1-2 nhánh xếp thấp hơn ở dưới, mỗi nhánh mang nhiều hoa. Quả thuôn dài, gần như có ba cạnh.

Cây ra hoa từ khoảng tháng 3 đến tháng 11. Mần trầu không phải loài cây xa lạ với chúng ta nhưng những tác dụng đối với sức khỏecon người của nó thì không phải ai cũng biết đến. Vậy loài cây này đem lại những lợi ích gì?

Những tác dụng đối với sức khỏe con người của cỏ mần trầu

Cỏ mần trầu mọc hoang khắp nơi ở nước ta, ưa nơi ẩm ướt. Đây là loài cổ nhiệt đới, mọc phổ biến ở nhiều nơi, thường gặp ở bờ ruộng, ven đường, bãi hoang.

Cách sử dụng cỏ mần trầu rất đơn giản, ta chỉ cần thu hái cây vào mùa khô, rửa sạch, có thể dùng tươi hay phơi khô.

Về thành phần hóa học, toàn cây chứa muối nitrat, phần trên mặt đất có chứa dẫn chất của bê ta sitosterol và palmitoyl; cành và lá tươi có flavonoid, đem lại tác dụng đối với sức khỏe tương đối cao.

Cỏ mần trầu có vị ngọt hơi đắng, tính bình, có tác dụng hạ nhiệt, làm ra mồ hôi, tiêu viêm, trừ thấp, cầm máu, tán ứ, làm mát gan. Ở Trung Quốc, người ta thường dùng loại cây này để chữa: 1. Thống phong; 2. Viêm gan vàng da; 3. Viêm ruột, lỵ; 4. Viêm niệu đạo, viêm thận, viêm tinh hoàn; 5. Ðề phòng chứng viêm não truyền nhiễm; ngoài ta còn dùng để trị đòn ngã tổn thương, cầm máu chó cắn.

Vậy chúng ta đã sử dụng cỏ mần trầu như thế nào để tận dụng được những tác dụng đối với sức khỏe của loại cây này?

Cỏ mần trầu giúp thanh nhiệt hiệu quả

Là vị thuốc mát, có tác dụng ra mồ hôi, cỏ mần trầu đã trở thành thành phần không thể thiếu trong các bài thuốc Đông y hiện nay. Để phát huy được những tác dụng đối với sức khỏe của cỏ mần trầu, ta có thể sử dụng nó như một phương pháp hữu hiệu để trị mụn nhọt, rôm sảy, trị trứng cá, thanh nhiệt mùa hè, thoát mồ hôi làm sạch da,…

Muốn giải nhiệt, chữa hôn mê, có thể nấu cỏ mần trầu tươi hoặc khô, kết hợp với nhân trần làm nước uống hoặc kết hợp với rễ cây cỏ tranh. Cỏ mần trầu tươi đem giã vắt lấy nước cốt để uống có tác dụng chữa mẩn ngứa, nổi mụn.

Cây cỏ mần trầu

Cỏ mần trầu là người bạn tốt của bà bầu và trẻ nhỏ

Đối với các bà mẹ, những kiến thức về cỏ mần trầu rất quan trọng trong cẩm nang chăm sóc sức khỏe gia đình vì tác dụng đối với sức khỏe của loại cỏ này là vô cùng tuyệt vời.

Phụ nữ có thai thấy người nóng, táo bón, buồn phiền, động thai, nhức đầu, nôn mửa sắc 12 – 16g cỏ khô trong 300ml nước uống 2 – 3 lần.

Phụ nữ đang cho con bú mà vú sưng đau có thể dùng bài thuốc gồm: 40g cỏ mần trầu, 12g bồ công anh, 20g thổ phục linh,40g ngổ đất, 20g rau sam, 20g lá ớt, 20g cỏ the, 16g me đất, 40g măng sậy, 20g măng tre già, 20g dây hoàng đằng, 20g củ cỏ ống, 16g cây chó đẻ răng cưa, 16g dây cườm thảo, 40g lá vông nem, 40g cỏ mực, 40g khổ qua,40g rễ tranh. Tất cả đem rửa sạch, đổ ngập nước sắc còn 2 bát chia 2 uống sẽ thấy giảm đau hiệu quả. Sắc nước 2 – 3 uống cả ngày.

Công thức 20g cỏ mần trầu khô sắc cùng 400ml nước chia làm hai lần uống trong ngày giúp bà mẹcó thể “trị” được các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ như mụn nhọt, sốt cao, rôm sảy, ban đỏ,…

Nếu trẻ hay đái dầm, lấy 20g cỏ mần trầu, 20g mùi tàu, 20g rau ngổ, 10g cỏ sữa lá nhỏ thái nhỏ sắc lên cho trẻ uống sau bữa ăn chiều sẽ thấy sự thay đổi rõ rệt.

Cây mần trầu giúp chữa các bệnh thường gặp ở phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ (ảnh minh họa)

Cỏ mần trầu – thần dược giúp mái tóc chắc khỏe

Cỏ mần trầu cũng được biết đến là một bài thuốc hữu hiệu đối với các bệnh về tóc. Dân gian ta có câu: “Bồ kết sạch gầu, mần trầu tốt tóc”. 40 – 50g cỏ mần trầu nấu sôi kĩ lấy nước gội hàng ngày sẽ là công thức cứu cánh cho những mái tóc khô cứng, dễ gãy, đổi màu.

Loại cây này thường được người dân quê nấu chung với hương nhu, bồ kết để gội đầu cho tóc bóng mượt, ngăn rụng tóc.Mần trầu kết hợp đun cùng vỏ bưởi vừa giúp mái tóc chắc khỏe vừa đem lại mùi thơm vô cùng dễ chịu. Với những người tóc bạc sớm, lấy cỏ mần trầu với bồ kết đun lấy nước để gội đầu sẽ nhanh chóng cải thiện tình hình.

Cỏ mần trầu giúp chữa các bệnh về tóc

Cỏ mần trầu còn chữa trị được rất nhiều loại bệnh khác

Không chỉ là bài thuốc truyền miệng trong dân gian, cỏ mần trầu còn có tên trong danh sách dược liệu của nhiều quốc gia.

Hiện nay, cỏ mần trầu còn được xếp vào nhóm những cây thuốc quý có tác dụng chữa ung thư đang được nghiên cứu. Những kết quả nghiên cứu trên lâm sàng từ loại cây này đã chứng minh nó có tác dụng phòng chứng viêm não truyền nhiễm, chữa đau khớp, bệnh gút, người viêm gan, vàng da, viêm ruột, kiết lỵ, viêm niệu đạo, viêm thận, viêm tinh hoàn.

Bệnh nhân cao huyết áp có thể nhổ toàn cây, cả rễ rửa sạch, thái nhỏ, cân 500g, giã nát, thêm một chén nước đun sôi để nguội, vắt lấy nước cốt, lọc lấy nước, có thể cho thêm tí đường cho dễ uống, chia 2 lần uống trong ngày.

Đối với những người mắc chứng lao phổi ho khan, sốt âm ỉ về chiều, lao lực mệt nhọc, tiểu ít, nước tiểu vàng lấy cỏ mần trầu (40g), sắc 200ml uống một lần trong ngày sẽ thấy thuyên giảm rõ rệt.

Cây mần trầu có tác dụng chữa nhiều loại bệnh

Tuy là loài cây đã quen thuộc với dân gian, thậm chí được coi là loại thuốc quý của cả y học phương Đông lẫn phương Tây nhưng công dụng cũng như cách sử dụng của cỏ mần trầu chưa được nhiều người biết đến. Hy vọng những thông tin trên đây sẽ hữu ích với quý độc giả trong việc sử dụng cây mần trầu để nâng cao sức khỏe của mình!